Arde París? Conta regresiva para COP21

Dise que en agosto de 1944 o xeneral Dietrich Von Choltitz salvou a cidade de Paris da destrución. A lenda conta que recibira ordes estritas de Hitler de non render a capital francesa aos aliados baixo ningunha circunstancia. O exército alemán debía loitar ata o último home e a cidade debería quedar en ruínas antes de ser abandonada. Chegado o caso, Von Choltitz tería que dinamitar pontes, igrexas, museos e ata a torre Eiffel antes de deixar a cidade.

Nas súas memorias Von Choltitz contou como rexeitara cumprir esas ordes que representaban un atentado en contra da humanidade e a civilización. O título era bo, Arde París?, pero a historia era falsa.

Von Choltitz non foi unha branca pomba que nun momento de lucidez salvou á Cidade Luz da destrución. O seu pasado escuro estivo marcado pola destrución de Rotterdam e, na fronte oriental, de Sebastopol, ademais o asasinato da poboación xudía nesa cidade. A súa carreira na fronte oriental é exemplo da complicidade dos mandos militares coa política de xenocidio nazi. Pero as súas memorias foron unha eficaz cortina de fume que lle permitiu entrar na posguerra como unha especie de heroe en lugar dun criminal de guerra.

O título das memorias de Von Choltitz evoca case literalmente a nova batalla para a que se prepara París. Dentro de seis semanas levará a cabo a vixésimo primeira Conferencia das partes (COP21) da Convención marco sobre cambio climático (CMCC). Sen esaxerar, trátase da conferencia mundial máis importante sobre o cambio climático pois nela definirase o réxime de redución de emisións de gases invernadoiro e o futuro do clima no planeta.

Os escenarios non son favorables. Ata agora foise aceptando como base de todas as negociacións o obxectivo de estabilizar o aumento de temperatura en 2 graos centígrados para fins do século. Ese obxectivo foise aceptando por mor dos traballos do Panel intergobernamental sobre cambio climático (IPCC). Entre 1880 e 2012 a temperatura media de superficie aumentou 0.85 graos centígrados.

Moitos científicos consideran que o obxectivo de 2 graos centígrados é xa demasiado arriscado e pode carrexar consecuencias desastrosas. Pero unha meta de 1.5 graos centígrados xa non é alcanzable. Nos últimos 800 mil anos rexistráronse aumentos de temperatura de 2º C e aínda que non están asociados con desequilibrios radicais, si están vinculados a incrementos importantes (ata de 10 metros) no nivel medio do mar.

Eses escenarios indican que se necesita reducir as emisións de gases de efecto invernadoiro a unhas 20.000 millóns de toneladas anuais de CO2 equivalente para o ano 2020. Pero na actualidade (datos de 2014) as emisións achéganse ás 40.000 millóns de toneladas e vese moi difícil unha redución nos niveis de emisións que nos permita alcanzar o obxectivo trazado polo IPCC. Ao contrario, a inercia que provocan os investimentos en infraestrutura ligada ao perfil enerxético baseado en combustibles fósiles fan posible pensar que en 2020 xérese un volume de emisións próximo ás 45.000 millóns de toneladas de CO2 equivalente.

O máis alarmante dese prognóstico é que as emisións reais ao día de hoxe xa están a colocar ao planeta na traxectoria do peor escenario posible, cunha probabilidade crecente de xerar aumentos na temperatura de entre 3.2 e 5.4 graos centígrados cara a finais do século (e concentracións superiores ás 1000 partes por millón de CO2 equivalente na atmosfera). Ese nivel de perturbación climática leva unha moi alta (socialmente inaceptable) probabilidade de desencadear eventos catastróficos para a humanidade.

Na COP21 non se esperan cambios radicais. As conferencias das partes viñéronse sucedendo no últimos cinco anos sen que se lograra establecer un réxime regulador capaz de reducir de maneira eficaz as emisións de gases de efecto invernadoiro. A tendencia que domina cada vez con maior forza é a de permitir a cada país fixar metas de reducións de maneira voluntaria. Estas metas voluntarias corren un moi alto risco de ser incumpridas e quedar como letra morta. A COP21 pode ser a gran festa do lobby das industrias fósiles, incluíndo a produtores primarios e consumidores fundamentais (aqueles cuxos produtos son inútiles sen combustibles fósiles).

París sufriu xa dúas ondas de calor extrema na última década. En 2003 morreron 15 mil persoas. Hai dous meses o termómetro volveu subir e a nova onda provocou 700 mortes. Non se pode afirmar que estas ondas de calor están directamente ligadas ao quecemento global, pero estes eventos son consistentes coas predicións dos escenarios sobre cambio climático. A temperatura tamén vai subir durante a COP21. E as mentiras sobre a eficacia dos mecanismos voluntarios para reducir emisións estarán á orde do día. Poderá o aparello de propaganda dos poderes establecidos contar unha mentira tan eficaz como a de Von Choltitz?

Fonte: http://www.jornada.unam.mx/2015/10/14/opinion/024a1eco